Trong buổi Hội nghị tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội diễn ra gần đây, ông Hồ Hùng Anh – Chủ tịch Ngân hàng Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) đã chia sẻ rằng để phát triển nhà ở xã hội, cần có sự hài hòa giữa các bên liên quan như nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư. Ông cũng nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp cần phải chủ động hỗ trợ cho cán bộ nhân viên của mình.
“Hiện nay, Techcombank đã hợp tác với một số doanh nghiệp và họ đã tỏ ra rất tích cực trong việc hỗ trợ nhân viên với mức lãi suất ưu đãi. Nhiều doanh nghiệp trong các khu công nghiệp cũng đã chủ động cung cấp các quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội,” ông Hùng Anh chia sẻ.
Chủ tịch Techcombank cũng đã thông báo rằng ngân hàng đã trình Ngân hàng Nhà nước một đề án đề xuất để tạo ra một cơ chế chung cho tất cả các ngân hàng thương mại cùng tham gia. “Chúng tôi đề xuất một gói vay trị giá khoảng 30.000 tỷ đồng với lãi suất cố định là 4,8% trong vòng 5 năm, tương tự như chính sách của Ngân hàng Chính sách xã hội. Chúng tôi cũng đề xuất Ngân hàng Nhà nước xem xét về khung tín dụng, cung cấp bù đắp chính sách về lãi suất và rủi ro. Rõ ràng, phân khúc này mang lại một mức độ rủi ro cao. Điều này là một trong những lý do mà ngân hàng cảm thấy khó khăn khi cho vay,” ông Hùng Anh đã nói.
Điều này có nghĩa là Techcombank sẽ chịu trách nhiệm về rủi ro liên quan đến việc cho vay như với các khách hàng thông thường, mà không bị ràng buộc bởi các điều kiện cho vay như trong trường hợp của nhà ở xã hội.
Hồ Hùng Anh – Chủ tịch Ngân hàng Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank)
Về vấn đề thời hạn, ông Hùng Anh cũng đã thông báo rằng ngân hàng sẵn lòng cung cấp các gói vay với thời hạn từ 20 đến 30 năm, phù hợp với khả năng trả nợ của khách hàng và chủ đầu tư.
Hiện tại, người mua có nhiều lựa chọn về vay mua nhà ở xã hội theo quy định của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ. Mức lãi suất cho vay mua nhà tại Ngân hàng Chính sách Xã hội trong năm 2024 là 4,8% mỗi năm. Hoặc họ có thể chọn vay mua nhà với lãi suất 7,5% tại các ngân hàng thương mại theo Chương trình 120.000 tỷ đồng, theo quy định của Nghị quyết 33/NQ-CP.
Tuy nhiên, nhiều quan điểm cho rằng với việc Ngân hàng Nhà nước hiện đã điều chỉnh lãi suất tiền gửi xuống mức dưới 6%, lãi suất của gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cũng cần được điều chỉnh giảm theo.
Vào ngày 19.3, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) đã ra mắt biểu lãi suất mới, điều chỉnh tất cả các kỳ hạn với mức giảm từ 0,1 đến 0,3 điểm phần trăm. Đối với kỳ hạn 12-18 tháng, lãi suất tiền gửi tiết kiệm giảm 0,1 điểm phần trăm, từ 4,8% xuống còn 4,7% mỗi năm.
Trong tuần vừa qua, nhiều ngân hàng đã tiến hành điều chỉnh lãi suất tiết kiệm. Tại Agribank, lãi suất cho các kỳ hạn khác nhau đã được điều chỉnh như sau: 1-2 tháng chỉ còn 1,6%/năm, 3-5 tháng chỉ còn 1,9%/năm, và 12-18 tháng chỉ còn 4,7%/năm. Trong khi đó, tại ACB, lãi suất cho kỳ hạn 12 tháng giảm 0,1 điểm phần trăm, giảm xuống còn 4,7%/năm đối với tiền gửi tiết kiệm dưới 200 triệu đồng.
PGBank cũng đã chính thức điều chỉnh giảm lãi suất tiết kiệm từ 0,1 đến 0,3 điểm phần trăm đối với các kỳ hạn từ 1-18 tháng. Lãi suất tiết kiệm của PGBank giảm 0,3 điểm phần trăm cho kỳ hạn 1-3 tháng, với tỷ lệ lãi suất là 2,6% (1 tháng), 2,7% (2 tháng), và 3%/năm (3 tháng). Trước đó, MBBank cũng đã công bố biểu lãi suất mới, với việc giảm từ 0,1 đến 0,2 điểm phần trăm đối với các kỳ hạn tiền gửi từ 1-36 tháng.
Các chuyên gia cho rằng vay mua nhà ở xã hội nên thấp hơn hoặc bằng lãi huy động ngân hàng
Theo quan điểm của TS Nguyễn Duy Phương, Giám đốc Đầu tư của DG Capital, nếu vay ưu đãi nhằm hỗ trợ người thu nhập thấp mua nhà ở xã hội, thì mức lãi suất nên được duy trì ở mức thấp hơn hoặc bằng lãi suất huy động của các ngân hàng. Ông Phương cho rằng mức lãi suất vay ưu đãi lên đến 7,5%/năm không phản ánh đúng tình hình. Lãi suất trung bình của tiền gửi của người dân tại các ngân hàng thương mại hiện nay là khoảng 4%/năm, vì vậy việc người có thu nhập thấp phải vay mua nhà với lãi suất vay ưu đãi là 7,5%/năm là không hợp lý.
Ông Phương đề xuất rằng mức lãi suất vay ưu đãi cho người mua nhà ở xã hội từ gói ưu đãi 120.000 tỷ đồng nên được duy trì ở mức khoảng 5%/năm là hợp lý. Ông cũng nhấn mạnh rằng mức lãi suất này cần được duy trì ổn định trong thời gian dài để hỗ trợ người dân.
Theo ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), gói tín dụng 120.000 tỷ đồng quy định lãi suất của nó thấp hơn khoảng 1,5-2% so với lãi suất vay thương mại thông thường, đã hỗ trợ một phần cho người mua, thuê mua nhà ở xã hội và chủ đầu tư. Tuy nhiên, theo ông Châu, gói này “thực chất vẫn chưa phải là tín dụng ưu đãi”, vì vẫn cao hơn so với mức lãi suất vay nhà ở xã hội trước đó. Thêm vào đó, thời hạn ưu đãi cũng ngắn (5 năm) và lãi suất được điều chỉnh 6 tháng một lần, gây bất an cho người vay.
Đơn vị đã đề xuất lại gói 110.000 tỷ đồng với lãi suất 4,8-5% một năm để phát triển nhà ở xã hội. Gói này từng được Bộ Xây dựng đề xuất tới Chính phủ và Quốc hội vào tháng 2/2023. Theo đề xuất, lãi suất vay ưu đãi cho nhà ở xã hội sẽ dao động từ 4,8-5% một năm và thời hạn vay tối đa là 25 năm (tương tự như gói 30.000 tỷ trước đây). Gói này sẽ phân bổ khoảng 50% cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội và nhà ở công nhân để vay ưu đãi, phần còn lại sẽ dành cho người mua và thuê mua nhà ở xã hội cũng như nhà ở công nhân.
Ban đầu, ý tưởng của gói này là sử dụng nguồn tái cấp vốn, được cấp cho các ngân hàng thương mại để cho vay. Tuy nhiên, sau đó, Bộ Xây dựng đã thông báo không đề xuất phương án này.
