Ngày 18.1, Quốc hội đã tiến hành biểu quyết thông qua việc sửa đổi Luật Đất đai. Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA), ông Lê Hoàng Châu, đánh giá rằng đây là cơ sở quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của các ngành kinh tế khác, đồng thời khắc phục được tình trạng thu hồi đất tràn lan tại một số địa phương, vấn đề đã từng xuất hiện trong quá khứ.
Xem thêm: Mua bán nhà đất Hà Đông
Tạo điều kiện sử dụng đất nông nghiệp hiệu quả hơn
Nhận định về Luật Đất đai sửa đổi vừa được thông qua, luật sư Đặng Văn Cường – Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp (Đoàn luật sư TP Hà Nội) đánh giá rằng, đây sẽ là một công cụ pháp lý quan trọng và cơ sở quan trọng, tạo ra hành lang để thúc đẩy sự phát triển của các ngành kinh tế khác.
“Luật này sẽ là nền tảng để phát triển kinh tế xã hội, tạo ra cơ sở pháp lý cho các hoạt động đầu tư và kinh doanh liên quan đến bất động sản, đồng thời giúp cải thiện hoạt động xây dựng nhà ở,” – Luật sư Đặng Văn Cường nhấn mạnh.
Chia sẻ với PV Lao Động, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) Lê Hoàng Châu đánh giá rằng, việc thông qua Luật Đất đai 2024 sẽ giúp hoàn thiện hệ thống pháp luật đồng bộ, nâng cao hiệu lực và hiệu quả trong quản lý và sử dụng đất, tạo động lực để Việt Nam phát triển thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.
Xem thêm: Toàn văn Luật Đất Đai (sửa đổi) tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5
Chủ tịch HoREA đã chỉ ra rằng Luật Đất đai 2024 có một số “điểm nhấn”, trong đó nổi bật là quy định về mở rộng “hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân không quá 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp của cá nhân đối với mỗi loại đất” và các quy định về “tập trung đất nông nghiệp” và “tích tụ đất nông nghiệp”.
Những điều này tạo điều kiện thuận lợi để nông nghiệp phát triển nhanh chóng, bền vững và hiệu quả, đồng thời đảm bảo an ninh lương thực quốc gia. Luật cũng hỗ trợ mục tiêu phát triển 1 triệu hecta đất chuyên canh lúa chất lượng cao đến năm 2030, với mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net zero) tại Đồng bằng sông Cửu Long. Điều này sẽ bảo vệ môi trường sinh thái, thích ứng với biến đổi khí hậu và áp dụng khoa học, công nghệ, đồng thời đáp ứng các đặc điểm về đất đai, địa hình, khí hậu, văn hóa, và quá trình chuyển dịch lao động, chuyển đổi nghề nghiệp, và tạo việc làm ở nông thôn từng vùng, khu vực, địa phương. Luật cũng phản ánh sự phù hợp với nhu cầu của thị trường.
Dự kiến, Luật Đất đai 2024 sẽ tạo ra điều kiện sử dụng đất nông nghiệp hiệu quả hơn, đóng góp vào sự phát triển của ngành nông nghiệp và gia tăng giáo càng giau có cho nông dân. Đồng thời, nó sẽ góp phần tích cực vào nền kinh tế và thị trường bất động sản, đặc biệt trong quá trình đô thị hóa và phát triển các khu dân cư nông thôn, tăng cường nhu cầu xây dựng nhà ở cho cộng đồng nông thôn, đặc biệt là đối với những nông dân giàu có.
Khác phục tình trạng thi hồi đất tràn lan, bảo đảm quyền lợi cho người có đất bị thu hồi
Theo Chủ tịch HoREA, Điều 79 của Luật Đất đai 2024 mô tả chi tiết 31 trường hợp Nhà nước “thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.” Đồng thời, khoản 32 của Điều 79 quy định “32. Trường hợp thu hồi đất để thực hiện dự án, công trình vì lợi ích quốc gia, công cộng không thuộc các trường hợp quy định từ khoản 1 đến khoản 31 của Điều này, thì Quốc hội sửa đổi, bổ sung các trường hợp thu hồi đất của Điều này đảm bảo được tính công khai, minh bạch, dễ giám sát và khắc phục được tình trạng có một số trường hợp địa phương thu hồi đất tràn lan như đã xảy ra trước đây.
Ngoài ra, Chương VII của Luật Đất đai 2024 cũng đặt ra các quy định nghiêm túc về công tác “bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất” nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của những người sở hữu đất bị thu hồi.
Đặc biệt, Điều 91 xác định rõ các nguyên tắc về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, trong đó có nguyên tắc “khu tái định cư phải hoàn thiện các điều kiện về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ theo quy hoạch chi tiết được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; đồng thời phải phù hợp với truyền thống văn hóa, phong tục tập quán của cộng đồng dân cư nơi có đất thu hồi” và “việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất.
Luật Đất đai 2024 đã loại bỏ “khung giá đất” và thay thế bằng “bảng giá đất” theo quy định tại Điều 159. Đồng thời, Điều 158 khoản 5 và Điều 160 của Luật Đất đai 2024 đã quy định rõ 4 phương pháp định giá đất, nhằm đảm bảo sự hiệu quả trong việc thực hiện công tác định giá đất để thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.
Luật Đất đai 2024 cũng đã bổ sung Chương VIII về “phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất,” một điều khác biệt so với Luật Đất đai 2013. Theo ông Châu, việc thực hiện nguyên tắc này sẽ giúp tổ chức phát triển quỹ đất của Nhà nước trở thành nguồn cung cấp quỹ đất lớn nhất trên “thị trường sơ cấp đất đai” để phục vụ cho đầu tư phát triển kinh tế – xã hội. Qua việc thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất và đấu thầu các dự án sử dụng đất, toàn bộ “địa tô chênh lệch” sẽ được huy động vào ngân sách nhà nước, phục vụ lợi ích công cộng và nhận được sự ủng hộ và đồng thuận từ cộng đồng có đất bị thu hồi và xã hội.