Luật Kinh doanh Bất động sản, có hiệu lực từ đầu năm 2025, yêu cầu doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này phải thực hiện giao dịch qua hệ thống ngân hàng.
Quy định này, tương ứng với Điều 48 của Luật, áp dụng cho việc thanh toán trong các giao dịch liên quan đến bất động sản và các dự án liên quan, tuân thủ theo sự thỏa thuận trong hợp đồng và pháp luật hiện hành.
Theo đó, chủ đầu tư dự án và các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản sẽ nhận thanh toán từ khách hàng thông qua tài khoản mở tại các tổ chức tín dụng trong nước hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài hoạt động hợp pháp tại Việt Nam.
Xem thêm: Biệt thự Hà Đông
Tuy nhiên, những trường hợp như cá nhân hoạt động kinh doanh bất động sản với quy mô nhỏ, hoặc tổ chức, cá nhân bán nhà ở, công trình xây dựng với mục đích không phải kinh doanh, thì không bị ràng buộc bởi quy định thanh toán qua hệ thống ngân hàng.
Trước đó, việc ghi chép giá bán bất động sản thấp hơn so với giá thực tế (được biết đến là hai giá) trong các hợp đồng mua bán diễn ra phổ biến. Mặc dù các cơ quan chức năng đã xử lý nhiều trường hợp vi phạm trong việc khai báo không đúng giá chuyển nhượng bất động sản để trốn thuế, nhưng dường như vẫn chưa thể ngăn chặn triệt để tình trạng này.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA), khi trao đổi với phóng viên Dân trí về tình hình này, cho rằng việc thực hiện giao dịch với giá chênh lệch bên ngoài hợp đồng thông qua hai giá khi bán là vi phạm luật thuế của các doanh nghiệp. Tuy nhiên, người mua bất động sản thực hiện hành động này để tránh việc phải chịu thuế từ phần tiền ngoài hợp đồng, điều này cũng tạo điều kiện cho các chủ đầu tư trốn thuế.
Ông Châu cũng nhấn mạnh rằng, dù khách hàng đã biết rõ việc này vi phạm luật pháp, một phần là do cơ cấu pháp lý chưa đủ chặt chẽ. Hiện tại, cách tính thuế duy nhất là áp dụng thuế thu nhập cá nhân 2% trên giá trị hợp đồng trong việc chuyển nhượng bất động sản. Khi doanh nghiệp ghi giá bán thấp hơn so với giá thực tế trong hợp đồng, điều này sẽ giảm mức thu thuế của Nhà nước.
Ông Châu đề cao rằng, cả khách hàng và doanh nghiệp đang hưởng lợi ngay lập tức mà không nhìn thấy rủi ro kéo dài, và thực trạng này góp phần làm cho thị trường bất động sản trở nên thiếu minh bạch.
Xem thêm: Mua bán nhà đất Hà Đông
Gần đây, để ngăn chặn việc trốn thuế trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc vừa ban hành một công văn đề nghị Bộ Công an hướng dẫn các cơ quan công an ở các địa phương hợp tác chặt chẽ với các cơ quan thuế để xử lý nghiêm các giao dịch có biểu hiện của việc trốn thuế.
Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đề xuất Bộ Tư pháp cùng với Ủy ban nhân dân tại các tỉnh, thành phố chỉ đạo các Sở Tư pháp hợp tác mật thiết với các cơ quan thuế, yêu cầu các tổ chức công chứng hướng dẫn cư dân, các chủ đầu tư bất động sản, và doanh nghiệp trong lĩnh vực này phải kê khai giá trị giao dịch trên các hợp đồng công chứng theo giá thực tế mua bán, tuân thủ theo quy định của pháp luật để tính toán thuế.