Luật Đất đai 2013, Điều 6, rõ ràng quy định về nguyên tắc sử dụng đất: tuân thủ quy hoạch, kế hoạch và mục đích sử dụng đất.
Sử dụng đất phải hiệu quả, bảo vệ môi trường và không ảnh hưởng đến quyền lợi của người dùng đất xung quanh.
Người sử dụng đất cần tuân thủ quyền và nghĩa vụ trong thời hạn sử dụng theo quy định của Luật và các quy định pháp luật khác.
Do đó, việc sử dụng đất đúng mục đích là quan trọng. Sử dụng sai mục đích sẽ bị xử lý vi phạm hành chính.
Theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP, việc sử dụng đất không đúng mục đích (như tự ý chuyển đất nông nghiệp thành đất ở hoặc đất phi nông nghiệp không phải là đất ở) như việc xây nhà trên đất không phải là đất ở sẽ bị phạt tiền và phải khắc phục hậu quả, bao gồm việc phục hồi lại tình trạng ban đầu.
Biện pháp buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu đòi hỏi việc tháo dỡ nhà (nếu có) nếu đất được sử dụng không đúng mục đích.
Không chỉ Nghị định 91/2019 về xử lý vi phạm đất đai mà cả Điều 92 của Luật Nhà ở 2014 cũng quy định rõ các trường hợp nhà ở phải tháo dỡ:
Nhà bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ, không đảm bảo an toàn, đã được cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh kiểm định chất lượng hoặc trong tình trạng khẩn cấp, phòng chống thiên tai.
Nhà ở theo quy định tại khoản 2 Điều 110 của Luật này.
Nhà cần giải tỏa để thu hồi đất theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Nhà xây dựng trái phép hoặc trên đất không được phép xây dựng theo quy hoạch đã được cơ quan nhà nước phê duyệt.
Nhà phải phá dỡ theo quy định của pháp luật về xây dựng.
Do đó, khi xây nhà trên đất nông nghiệp và vi phạm quy định, không chỉ phải nộp phạt mà còn phải tháo dỡ. Nếu không tự nguyện tháo dỡ, sẽ bị lực lượng chức năng cưỡng chế tháo dỡ.
