Luật Đất đai 2024: Hút kiều hối vào BĐS, tăng nguồn cung nhà ở xã hội

Theo các chuyên gia, việc áp dụng Luật Đất đai 2024 sớm có thể sẽ kích thích nguồn cung nhà ở xã hội và thúc đẩy các doanh nghiệp tham gia vào việc phát triển loại hình nhà ở này một cách mạnh mẽ hơn.

Xem thêm: Thị trường bất động sản cần thời gian để thích nghi với luật mới

Luật Đất đai năm 2024 được kỳ vọng sẽ đáp ứng thực tế, giúp giải quyết các vướng mắc trong lĩnh vực bất động sản và thúc đẩy phục hồi thị trường. Thay vì áp dụng từ 1/1/2025 như dự kiến ban đầu, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành hoàn thành nhiệm vụ để đề xuất Quốc hội xem xét việc áp dụng luật này từ ngày 1/7 tới.

Theo các chuyên gia, việc ban hành luật này sẽ có ảnh hưởng lớn, đặc biệt là đối với hai nhóm đối tượng: người Việt Nam ở nước ngoài và người tái định cư, được hưởng lợi từ các chính sách bồi thường. Ngoài ra, dự kiến nguồn cung nhà ở xã hội cũng sẽ tăng mạnh nhờ vào các chính sách ưu đãi và hỗ trợ mới.

Hút kiều hối vào bất động sản

Theo Phó giáo sư – Tiến sỹ Nguyễn Lữ Phương từ Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh, Luật Đất đai năm 2024 đã điều chỉnh rõ hơn về việc xác định người sử dụng đất, đặc biệt là người Việt Nam định cư ở nước ngoài.

Ông Phương đã phân tích rằng trước đó, luật chỉ định rõ rằng người nước ngoài hoặc người Việt Nam định cư ở nước ngoài không nằm trong số được mua nhà ở kèm theo quyền sử dụng đất tại Việt Nam. Tuy nhiên, với Luật Đất đai 2024, đã có sự điều chỉnh, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài được phép nhập cảnh vào Việt Nam; được mua hoặc thuê mua nhà ở kèm theo quyền sử dụng đất, cũng như nhận quyền sử dụng đất trong các dự án phát triển nhà ở.

Luật Đất đai 2024 cũng đưa ra các quy định cụ thể hơn về quyền và nghĩa vụ của người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, cũng như các tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư tại Việt Nam; và người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài được cho thuê đất và thu tiền thuê đất hằng năm.

Theo ông Troy Griffiths, Phó Giám đốc Điều hành của Savills Việt Nam, quy định mới trong Luật Đất đai năm 2024 mở ra nhiều cơ hội đầu tư hơn cho nhóm người mua bất động sản là Việt kiều. Sự thay đổi này cũng tạo ra tiềm năng lớn cho thị trường nhờ vào nguồn vốn đầu tư trực tiếp từ Việt kiều.

Trước đây, người Việt kiều muốn đầu tư tại Việt Nam thường phải thông qua người thân hoặc họ hàng, dẫn đến những tranh chấp không cần thiết. Việc giải quyết vấn đề này thông qua luật sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các hoạt động đầu tư và giảm thiểu nguy cơ xảy ra mâu thuẫn giữa các bên trong quá trình đầu tư.

Theo Giám đốc Chiến lược của Batdongsan.com.vn, Lê Bảo Long, người tiêu dùng bất động sản sẽ hưởng lợi từ những thay đổi trong luật. Trong đó, có 2 nhóm đối tượng được đặc biệt chú ý là người Việt Nam ở nước ngoài và những người thuộc diện tái định cư và được bồi thường.

Để minh chứng, ông Long đã trình bày rằng theo các thống kê, khoảng 15-20% số tiền kiều hối được đầu tư trực tiếp vào bất động sản. Những thay đổi trong luật tạo ra một khung pháp lý chính thống và nhiều chính sách linh hoạt hơn, đồng thời quy định rõ ràng việc Người gốc Việt Nam ở nước ngoài có thể chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở (trước đây chỉ được cho thuê hoặc ủy quyền quản lý nhà không sử dụng).

“Điều này sẽ tạo ra cơ hội lớn hơn để thu hút nguồn vốn từ nước ngoài vào thị trường bất động sản,” ông Long nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, theo ông Long, nhóm người thuộc đối tượng tái định cư, được bồi thường cũng sẽ được đảm bảo quyền lợi; các hộ gia đình và cá nhân sẽ được tạo điều kiện để có việc làm, thu nhập ổn định, và cải thiện chất lượng cuộc sống, cũng như khuyến khích hoạt động sản xuất.

Luật Đất đai 2024 cũng quy định rằng khu tái định cư phải đảm bảo hoàn thiện các yếu tố liên quan đến hạ tầng kỹ thuật và xã hội, nhằm đảm bảo cuộc sống ổn định cho cư dân…

Xem thêm: Đối tượng nào được hưởng lợi từ những thay đổi của Luật Đất đai mới?

Cải thiện nguồn cung nhà ở xã hội

Theo đánh giá của các chuyên gia, việc áp dụng sớm Luật Đất đai 2024 sẽ kích thích nguồn cung nhà ở xã hội và khuyến khích doanh nghiệp tham gia mạnh mẽ hơn vào việc phát triển loại hình nhà ở này.

Các chuyên gia cho rằng thời gian từ khi Luật Đất đai 2024 được thông qua đến ngày 1/7/2024 là đủ để thông báo và giải thích các quy định của luật cho công chúng, doanh nghiệp, và các cơ quan chính phủ, giúp họ hiểu rõ hơn về tinh thần của luật. Nếu luật được thông qua, điều này có thể thúc đẩy nguồn cung nhà ở xã hội “bùng nổ” trong thời gian tới, đặc biệt là tại các đô thị lớn như Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, từ đó đáp ứng được nhu cầu khẩn cấp về nhà ở hiện nay.

Theo quan điểm của ông Lê Bảo Long, nguồn cung nhà ở xã hội dự kiến sẽ được cải thiện thông qua chính sách ưu đãi mới và các biện pháp hỗ trợ, cùng với yêu cầu bắt buộc của ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải cung cấp đủ quỹ đất cho nhà ở xã hội.

Luật Đất đai năm 2024 và Luật Nhà ở năm 2023 cũng đã bổ sung 2 hình thức phát triển mới cho nhà ở xã hội, bao gồm sự hỗ trợ từ vốn nước ngoài, tổ chức nước ngoài và nguồn tài chính từ công đoàn để hỗ trợ người lao động thuê nhà ở xã hội.

Bên cạnh đó, luật cũng quy định rằng chủ đầu tư có thể dành tối đa 20% diện tích để phát triển kinh doanh, thu được toàn bộ lợi nhuận và được miễn phí sử dụng và thuê đất, không cần thực hiện các thủ tục xác định giá và đề nghị miễn.

Thêm vào đó, ông Long dự đoán rằng chất lượng của các dự án bất động sản cũng sẽ được cải thiện do nhiều quy định cụ thể hơn về tiêu chuẩn bàn giao và tiến độ thi công.

Để thực hiện những điều chỉnh này, theo Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 5/1/2024 về nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024, Thủ tướng Chính phủ đã giao nhiệm vụ trong năm 2024 cho toàn bộ đất nước nỗ lực hoàn thành khoảng 130.000 căn nhà ở xã hội.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết để đạt được các mục tiêu này, cơ quan này đề xuất rằng các bộ, ngành cần tập trung vào việc xây dựng Nghị định hướng dẫn Luật Nhà ở năm 2023 để tháo gỡ những vướng mắc về cơ chế, chính sách và pháp luật, đồng thời triển khai hiệu quả và thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.

Bộ Xây dựng đang hợp tác chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan để đóng góp ý kiến và xây dựng các Nghị định hướng dẫn cho Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Các tổ chức tín dụng, cũng như sửa đổi pháp luật về thuế…

Hiện nay, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính đang tập trung nghiên cứu các dự thảo Nghị định hướng dẫn cho Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh Bất động sản năm 2023, Luật Đất đai và Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024, nhằm trình Chính phủ xem xét ban hành trong tháng Năm. Điều này cũng là cơ sở để Chính phủ trình Quốc hội xem xét, thông qua các luật trên, đặc biệt là Luật Đất đai năm 2024 có thể có hiệu lực sớm hơn dự kiến, từ ngày 1/7/2024.